Sait Maden – Şık Derviş

Yönetmenliğini Miraç Güldoğan’ın yaptığı, Sait Maden’in sanat yaşamını, üretimlerini ve karakterini konu alan “Sait Maden / Şık Derviş” belgeseli, bu ay itibarıyla internet televizyonu Blu TV’de gösterimde. İlk kez 2018 yılında Salt Galata’da gerçekleşen galayla izleyiciyle buluşan belgesel, bugüne dek birçok festival ve etkinlik kapsamında gösterildi. TRT Uluslararası Belgesel Ödülleri’nin finalistleri arasına giren“Sait Maden / Şık Derviş”, Blu TV üzerinden daha geniş bir izleyici kitlesine ulaşmayı amaçlıyor.

SAİT MADEN

3 Mayıs 1931’de Çorum’da dünyaya gelen Sait Maden ilk ve orta öğrenimini Çorum’da tamamladı. 13 yaşındayken şiir yazmaya başladı, 18 yaşında Fransızca’dan çeviriler yapıyordu. Şiir ve resme olan tutkusu onu İstanbul’a getirdi. 1949–55 yılları arasında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi resim bölümünün “Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi”nden mezun oldu.

Charles Baudelaire’den ‘Moesta et Errabunda’ çevirisiyle Varlık dergisinin yarışmasında birinciliği kazandı. Federico García Lorca’yı kendi dilinden çevirebilmek amacıyla İspanyolca öğrendi. Baudelaire’in ‘Kötülük Çiçekleri’, Lorca’nın bütün şiirleri, Pablo Neruda, Louis Aragon, Octavio Paz, Vladimir Mayakovski, Paul Éluard, Saint-John Perse’in bazı şiirlerini çevirdi. Maden’in şiirleri “İstanbul”, “Türkçe”, “Soyut”, “Yazko Edebiyat”, “Varlık”, “Gösteri” gibi önemli dergilerde yayımlandı. Birkaç kuşak onun çevirileriyle dünya şairlerini tanıdı. Şair Haydar Ergülen onun için “Bir şiir dervişi” demişti.

1950’li yıllarda grafik sanatlarına ilgisi artmaya başladı. 1955-1960 yılları arasında tiyatro dekorları ve sinema afişleri tasarladı, çizdi. 1960’tan sonra ilgisini tamamen grafiğe yoğunlaştırdı. 8 bin kitap ve dergi kapağı çizerek bu alanda bir rekora imza attı. Kitaplarında kullandığı fontların bazıları da kendi tasarımıdır. 500 kadar da logo, broşür, ambalaj ve etiket tasarımı yapan Maden siyasi partiler için seçim afişleri de tasarladı.

1958–1963 yılları arasındaki gazetecilik yaptı. 1964’te kendi atölyesini kurdu. 1968’de faaliyete geçen “Grafik Sanatçıları Derneği”nin kurucularından biri de oydu. Bir süre bu derneğin başkanlığını da üstlendi.

1979’da başladığı “Başlangıcından bugüne Türk grafik sanatı” başlıklı kitap projesini maddî destek bulamadığı için bir türlü tamamlayamadı. Ancak bu kitabın birinci bölümünü “Çevre” dergisinde yayımlatmayı başardı. Kitabın 19. yüzyıla ait başka bir bölümü de “Grafik Sanatı” dergisinde yayımlandı. Sait Maden, logo tasarımlarını 1990’da “Simgeler” adlı bir albümde topladı.

Eşi Ayten Maden çocuk kitapları yazarı ve çizeridir.

Sait Maden, 10 Mayıs 2013’te Altunizade Başkent Hastanesi’nde gerçekleştirilen koroner arter baypas ameliyatı sonrasında gelişen zatürreye bağlı olarak 19 Haziran 2013 çarşamba günü saat 9:00’da hayatını kaybetti. Maden’in naaşı, 21 Haziran cuma günü Üsküdar Şakirin Camii’nde öğle namazını müteâkip kılınan cenaze namazından sonra Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.